TRANH THÊU HOA MAI

Truyền thuyết về hoa mai

Truyền thuyết kể lại rằng, ngày xưa có một gia đình nọ sống rất hạnh phúc. Hai vợ chồng có hai người con gái xinh xắn, tốt tính. Người cha làm nghề săn bắn, nhưng chủ yếu là săn bắt những loai thú dữ. Đứa em gái nhỏ rất thích công việc của cha, và thường xin cha chỉ bảo, dạy nghề cho.

Đứa em nhỏ rất hay giúp đỡ mọi người, và được lòng Táo quân. Cô hay trò chuyện với Táo quân, thậm chí bắt cá chép cho Táo quân cưỡi về trời.

Một hôm, ở làng cô xuất hiện một con quái thú, cha cô quyết tâm ra đi trừ quái thú để cứu giúp dân làng. Cô gái nhỏ xin cha cho đi theo. Cha cô đồng ý, nhưng cô chỉ đứng để xem, chứ không được xông vào đấu với quái thú. Ròng rã vài hôm, quái thú bị giết chết, hai cha con trở về bình an trong tiếng hò reo vui mừng của dân làng.

Không lâu sau, người cha lâm bệnh nặng, sức khỏe yếu dần đi, thuốc thang chạy chữa không khỏi. Lúc này, trong làng lại xuất hiện một con quái thú chuyên ăn thịt trẻ con. Dân làng đề cử cha con người thợ săn đi giết quái thú, khốn khổ thay, sức người cha quá yếu. Lúc này, cô gái nhỏ mới lên tiếng sẽ thay cha đi tiêu diệt quái thú. Người mẹ và người chị khóc lóc can ngăn hết lời nhưng vẫn không làm lung lay ý chí của cô.

Trước khi đi, cô nhờ mẹ và chị may cho một bộ áo vàng rực rỡ, để ngày trở về, mọi người có thể dễ dàng nhận ra cô.

Hai cha con cô đi ròng rã mấy ngày, gặp quái thú và ra sức chiến đấu. Do sức người cha quá yếu, nên không thể giết được con vật, cô gái nhỏ phải trực tiếp tranh đấu với nó. Khi cô chặt đầu được con quái thú, nó bất ngờ quẫy đuôi, khiến cô bị té ngã bất động. Thấy con gái chết, người cah đau khổ vô cùng. Mọi người trong làng cũng kéo đến để mang thi thể cô về, chia buồn cùng gia đình.

Táo quân biết chuyện, vội cưỡi cá chép về trời, cầu xin Ngọc hoàng cho cô gái bé nhỏ được sống lại. Tuy nhiên, do cô chết đã quá ngày, nên không thể cứu sống được. Ngọc hoàng chỉ đồng ý cho phép cô sống lại trong 9 ngày tết âm lịch, để về hội ngộ cùng gia đình.

Thế là từ đó, cứ mỗi dịp tết đến, cô gái nhỏ lại sống dậy và trở về cùng gia đình. Cô mặc chiếc áo màu vàng rực rỡ, tươi như một bông hoa.

Sau này, khi cha mẹ và chị gái mất đi, cô gái nhỏ cũng không trở về nữa. Cô hóa thành một cây hoa với những bông hoa vàng rực rỡ, nở trong suốt dịp Tết. Ngày nay, loài hoa này vẫn được gọi là hoa mai.

Ý nghĩa tranh thêu hoa mai

Cổ nhân cho rằng, mai vốn có tứ đức, khi mới kết nụ là nguyên, khi nở hoa là hanh, kết quả là lợi, khi quả chín là trinh, tức là tứ đức “nguyên, hanh, lợi, trinh”. Vận dụng trong nhân sự tức là “Nhân, nghĩa, lễ, trí”.

Hậu nhân còn có một cách lý giải khác: Hoa mai có 5 cánh, tượng trưng cho ngũ phúc: Thứ nhất là vui vẻ, thứ hai là hạnh vận, thứ ba là trường thọ, thứ tư là hanh thông, thứ năm là ân hòa. Đó cũng chính là ý nghĩa tượng trưng của loài hoa này.

Hoa mai thường nở trước khi xuân đến. Đó cũng chính là đặc trưng của loài hoa này. Hoa mai có khả năng chịu lạnh tốt, khi gió xuân đến, cây mai khai hoa, báo tin cho nhân gian biết mùa xuân đã về.

Cây mai có thân thẳng tượng trưng cho sự bất khuất và ý trí kiên cường. Do vậy, trong lịch sử, cây mai còn luôn được xem là vật tượng trưng cho khí chất, phẩm cách cao thượng là liêm khiết của người quân tử.

Cây mai cùng với tùng, trúc được xem là “Tuế hàn tam hữu”. Mai, lan, trúc, cúc được gọi là “Tứ quân tử”, tượng trưng cho lý tưởng cao nhất của bậc văn nhân.

Hoa mai được thêu dệt trên nền vải lụa, bằng kim chỉ,t ạo nên những tác phẩm tranh thêu hoa mai tuyệt đẹp và giàu ý nghĩa.

Bức tranh thêu chim hỷ thước đậu trên cành mai và hót vang mang ý nghĩa “Hỷ báo tảo xuân” (Báo tin vui về mùa xuân).

Bức tranh thêu cây trúc, mai và hai con chim hỷ thước mang ý nghĩa “Trúc mai song hỷ”. Trong đó, cây trúc tượng trưng cho bậc trượng phu, cây mai được vi như thê tử. Do vậy, bức tranh này thường dùng làm lễ vật để chúc phúc cho hôn nhân.

Cây hoa mai được phối hợp với các loại cây, vật cát tường khác trong một bức tranh mang ý nghĩa chiêu nạp điều phúc.

Cách treo tranh thêu hoa mai

Các bức tranh thêu hoa mai nên treo ở những vị trí cát lợi trong phòng khách hoặc thư phòng.

Trong các bức tranh trang trí, nếu lấy cây mai làm chủ, Ngũ hành thộc Mộc. Do vậy, những người có Ngũ hành thuộc Mộc hoặc phù hợp với Mộc thích hợp treo loại tranh này. Những người có Ngũ hành khắc Kỵ với Mộc không nên treo loại tranh này.

Do cây mai có Ngũ hành thuộc Mộc nên thích hợp treo ở các hướng chính Nam, chính Đông, Đông Nam. Đây là những phương vị tương sinh của Mộc. Không nên treo hướng Đông Bắc, Tây Nam, chính Bắc. Đó là những phương vị khắc kỵ với Mộc. Nếu treo ở hướng Tây Bắc hoặc chính Tây thì bình thường.

Nếu bức tranh thêu kết hợp giữa hoa mai và các loài chim thì nên lấy các loài chim là chủ thể cho bức tranh và dựa vào loài chim để xác định những điều nên và không nên.

Nếu đem bức tranh thêu hoa mai treo trên cung Đào hoa trong phòng ngủ tất càng thêm vượng cung Đào hoa. Những người đã kết hôn không nên treo tranh hoa mai ở cung Đào hoa của căn phòng.

 

Xem thêm:

Ý nghĩa tranh thêu hoa mai